Particratie in de politiek 2; Sid Lukkassen en Arnout Maat

Over het verband tussen de natie, de staat en de democratie

“Een staat is een machine, een natie is een organisme”, aldus Johan Gottfried Herder. Hans van Mierlo stelde daarentegen dat hij zich “gemakkelijk kon distantiëren van de nationale staat” – hij vond dit zelfs “opwindend”. Een natie, met al haar tradities, cultuur en rituelen, biedt burgers houvast en sturing in het leven. Als een cultuur instort wordt deze ruimte opgevuld door de staat. En de staat is kouder, anoniemer en bureaucratischer dan de cultuur.

Hierover gaan Sid en Arnout stevig in debat. Arnout betoogt dat democratie de natie helpt om een eigen identiteit te verkennen. Sid bestrijdt dit, omdat democratie leidt tot emotionele manipulatie van kiezers en tot hun misleiding door de massamedia. Hans Blumenberg stelde in Legitimität der Neuzeit dat de middeleeuwer zich verlaten voelde door zijn abstracte God. De geheiligde instituties van kerk en koning verloren hun gezag en de democratie werd geboren. De natiestaat vulde het vacuüm van de ingestorte sacrale gemeenschap.
Maar vandaag voelt de moderne staatsburger zich verlaten door zijn ongrijpbare democratie. Het abstracte, procesmatige concept van de democratische rechtstaat biedt steeds minder ‘waar voor het geld’, zodat burgers zich richten op wat direct tastbaar en waarneembaar is. Het straatbeeld, het resultaat, het zich willen thuis voelen in hun land. De culturele inhoud heeft nu hun loyaliteit en niet meer de democratie als procedure.
 

Doneer Café Weltschmerz, we hebben uw steun hard nodig! NL23 TRIO 0390 4379 13 (Disclaimer: Wij betalen over uw gift in Nederland belasting)